تلفن همراه در ایران پروژه‌ای است که سال‌هاست به بهره‌برداری کامل رسیده و حدود 40 میلیون شهروند ایرانی نیز از آن استفاده می‌کنند، ولی وضعیت آن پس از گذشت16 سال به گونه‌ای است که هنوز نتوانسته رضایت كامل مشترکان را جلب کند. به عبارتی باید گفت مشتركان تلفن همراه دیگر به اختلالات این كالای ارتباطی عادت كرده‌اند، برخی هم معتقدند تاكنون هزاران بار در مورد این اختلالات سخن گفته و برخی نیز شكایت كرده‌اند و این امر صرفا باعث اتلاف وقت آنها شده نه پایان اختلالات.
البته هرچند وقت یکبار در مورد مشکلات مشترکان و اختلالات شبکه تلفن همراه گزارش‌‏هایی منتشر می‏شود و این گزارش هم شاید تکرار مکررات باشد اما واقعیت این است كه این تکرار تاکنون نتوانسته دردی از دردهای مشتریان خطوط همراه اول دوا کند.
اولین فاز شبکه تلفن سیار کشور در مرداد ماه سال 1373با ظرفیت 9 هزار و 200 شماره آغاز شد، از همان ابتدا مسؤولان امر درصدد گسترش این تکنولوژی بودند ولی هنوز بعد از 16 سال و تغییر چندین وزیر، وزیرارتباطات و فناوری اطلاعات وقت باز هم در آخرین سخنان خود چه در مجلس و با نمایندگان وچه با اصحاب رسانه‌ از عملیات بهبود كیفیت آنتن دهی تلفن همراه خبر می‌دهد ولی باز در بر همان پاشنه قدیمی می‌چرخد و این یعنی این كه قرار است پس از 16 سال از استقرار شبكه تلفن همراه در كشور، سال‌ها وعده برای رفع مشكلات، سال‌ها اجرای طرح‌ها و برنامه‌های اصلاحی، باز هم یك برنامه دیگر و البته جدیدتر برای ارتقای كیفیت شبكه همراه كشور اجرا شود.
پیغام هایی از قبیل “ مشترک مورد نظر در دسترس نیست،” برقراری ارتباط با مشترک مورد نظر مقدور نیست” تبدیل به شوخی‌های میان فردی شده است و برخی زمان‌ها پیغام ” شماره مورد نظر در شبكه نیست” باعث عصبانیت بسیاری از مشتركانی می‌شود که درست چند لحظه قبل با همان فرد تماس داشتند.
در حال حاضر وقتی خطی وصل می‌شود صدای طرف مقابل به گوش نمی‌رسد و یا این‌كه صدای شما نمی‌رود ولی صدای طرف مقابل شنیده می‌شود و طی تمام آن 20‌یا‌30 ثانیه‌ای که ارتباط یکطرفه برقرار شده هزینه برای شما منظور می‌شود.
برخی اوقات هم باید چند بار تماس ناموفق بگیری تا بالاخره بتوانی ارتباط برقرار كنی و از سوی دیگر راه‌رفتن و دویدن برای پیدا کردن نقطه بهتر و ارتباط بدون قطعی هم که ورد‌زبان‌ها‌ شده است.
هم اکنون بسیاری از کشورهای دنیا به دنبال اضافه کردن سرویس‌های جانبی به تلفن همراه هستند، سرویس‌هایی که مشترک تلفن همراه از طریق آن بتواند از اینترنت پرسرعت استفاده کند و یا فایل‌های صوتی و تصویری را بدون مشکل برای یکدیگر ارسال کنند. اما مشکلات تلفن همراه در ایران آنچنان زیاد است که فعلا مشترکان ایرانی به فکر استفاده از خدمات اضافی و یا جانبی تلفن همراه نیستند. در چنین شرایطی بیشتر ترجیح می‌دهند که استفاده از تلفن همراه به سادگی و در تمام نقاط شهر امکان‌پذیر باشد.
این در حالی است كه برخی اخبار از كشورهای دیگر نشان‌دهنده عقب‌ماندگی ایران در حوزه تلفن همراه است به عنوان مثال یک شرکت مخابراتی نپالی قصد دارد برای کمک به کوهنوردان بلندترین قله جهان یا همان اورست، خدمات تلفن همراه را در این نقطه توسعه دهد ولی در همین تهران نقاط كور زیادی وجود دارد كه در آنها تلفن همراه تبدیل به یك كالای بی‌مصرف می‌شود.
هر سال مسئولان مخابرات قول می‌دهند که تا چند ماه آینده مشکل آنتن‌دهی شبکه به صورت کامل از بین می‌رود ولی هرگاه واگذاری جدیدی صورت می گیرد مشکلات سابق دوباره باز می‌گردند.
سوختن بی‌دلیل سیم‌کارت‌ها یکی دیگر از عجایب چندگانه شبكه تلفن همراه در ایران است كه هنوز تو هیچ گزارشی علت اصلی آن پیدا نشده است، این مشکل که ابتدا در پیش شماره‌های کد یک بود به تدریج به همه کدها رسید.
ظاهرا گزارش‌های فنی شركت ارتباطات سیار نشان می‌دهد كه شبكه تلفن همراه كشور رو به بهبود است اما قطعی مكالمات، آمدن مشتركی دیگر روی خط هنگام مكالمه و كیفیت ضعیف صدا همچنان وجود دارد.
البته باید عنوان كرد اختلال در سیستم‌های تلفن همراه اول تنها به برقراری تماس محدود نمی‌شود بلکه شامل پیامک‌ها نیز است كه هر از چند گاهی اتفاق می‌افتد كه در این زمان‌ها هم خود مشتركان می دانند دلیل آن چیست: ” روز پرترافیكی بوده، مثل اعیاد مذهبی و نوروز” ، ” اختلال فنی بوده كه زود هم برطرف می‌شود” ” سیم كارت طرف مقابل مشكل داشته” ، ” گوشی شما مشكل دارد” و... ، گاهی هم این مشکل باعث شد تا هر مشتری برای رسیدن پیام به شخص مورد نظر خود هر پیامک را چندین بار ارسال کند که خوب طبیعی است که هزینه اضافی به مشتری تحمیل می‌شود.
اختلالات خطوط تلفن همراه در حالی تبدیل به داستان دنباله‌داری شده که تا چند صباح دیگر اپراتور سوم هم به این عرصه اضافه و بر تعداد کاربران تلفن همراه افزوده می‌‏شود. اما به نظر می‌رسد که مدیران این شرکت اعتقاد دارند تنها افزایش کاربر دارای اهمیت است و کیفیت خدمات و آنتن‌‏دهی و ارائه خدمات بهتر به مشتریان در مراحل بعدی قرار خواهد داشت.
آنچه هم‌اکنون در عملکرد تلفن‌‏های همراه مشاهده می‌‏شود، ضعف زیرساخت‌‏های این فناوری در کشور است.
كشور ما ظرفیت پذیرش این تعداد کاربر را ندارد و بهتر است مدیران فناوری اطلاعات و ارتباطات کشور بیش از این‌که به فکر توسعه کاربران خود و افزایش کیفی آن باشند، زیرساخت‌‌های فناوری موجود در زمینه موبایل و خطوط تلفن همراه را اصلاح و تقویت کنند.
باید به این نکته اشاره کرد که عدم کیفیت مناسب شبکه تلفن همراه علاوه بر مشکلات جانبی بر اعصاب مشترکان هم اثر می‌‏گذارد و باعث ناراحتی‌‏های روحی و عصبی نیز می‌‏شود که این امر تبعات اجتماعی را به همراه دارد. این موضوع باید برای مسوولان هم قابل تامل باشد ضمن این که باید جوابگوی کاربران خود نیز باشند.

منبع:"پايگاه خبری آژانس خبری فناوری اطلاعات و ارتباطات (ايستنا)"